Ma da iteƹnu wawal n linjil?

Linjil yuk n wawal nna da iteƹnun « aneɣmis iẓill nɣed issfraḥen »: rebbi la-x ittiri allig yuca awal nnes aferdi nnig n ṣṣalib ḥma ad ifukku larwaḥ nnex zeg uhlac n wabda (Raƹa yuḥanna 3:16.). Wad ayd igan linjil n nnƹemt n rebbi (Raƹa isekkinn nna gan imazann 20:24.) tanila n midden imeƹṣiten. Aneɣmis nnes la iqqar i midden ḥma ad amenn g sidna ƹisa lmasiḥ d lmut nnes d tancra nnes inger imttin ḥma ad-asen ttuɣfran ddnub nnesen (Tabratt tamzwarut n kurintus 15:1-4).

Linjil ayd igan yuk ism nna-d yusan i yil wis sin n lectab iqeddsen, nna ittusemman altu taḍa tujditt.

Ferrej laflam-a :

Ma-xef allig illa lectab iqeddsen d ma-mi ittiyazen?

Awal n rebbi nna illan g lectab iqeddsen ittiyazen i midden kul ḥma ad isinn abrid nna issawaḍen ɣer rebbi. Lectab iqeddsen ittiyazen i teqbilin kul zigsent tiqbilin n imaziɣen: « Iddex qqaḥ unna yurzzun ad-as ittuc, d unna itqellaben ad yaf, aha innurẓem i unna idduqqan » (Matta 7:8). « S titt imqqur ssir n ttaqwa : unna-d iddan g ddat, ittuberrar s rruḥ, annaynt-t lmalaykat, ttuxebbern iss midden kul (aggwd imaziɣen), amenn iss g ddunit, aha ittuƹella g lƹezz » (Tabratt tamzwarut n timutawus 3:16).

Lectab iqeddsen la-x ittenƹat rebbi g tayri nnes aha yuc-ax linjil (aneɣmis iẓill) d lbarakat nna-d iteddun zigs : Iddex amci ayd ira rebbi midden allig yuca memmis aferdi (sidna ƹisa lmasiḥ) ḥma qqaḥ unna iss yumenn ur ittemtat ca maca a ttili ɣurs tudert n wabda (Raƹa yuḥanna 3:16.).

Sseɣd i lbarnamej n rradyu s tmaziɣt g lantirnit: « Ca n iwaliwen ihemman xef lectab iqeddsen ».

Mayd igan lectab iqeddsen?

Tifinagh Bible text

Lectab iqeddsen ntta ayd igan lectab n wawal n rebbi nna yuca i imazann nnes s rruḥ nnes ḥma at-t-id awin i midden. Lectab-ad a d-ax ittenƹaten matta ntta rebbi, d matta ntta benadam aha inƹet-ax altu abrid issawaḍen benadam ɣer rebbi.  Lectab-ad iḥḍa-t rebbi s lquwwa nnes la zeg uẓewwer n benadam wala zeg uḥerraf n iblis.

Lectab iqeddsen iga yut n lxizana nna-g illa 66 n lectab. La ibeṭṭu xef sin ilan: ili amzwaru ism nnes taḍa taqdimt (nɣed lƹehd aqdim), d ili wis sin ism nnes taḍa tujditt (nɣed lƹehd ujdid).

Taḍa taqdimt (lƹehd aqdim) digs 39 n lectab:

Xamsa n lectub n musa nɣed tawrat:

Lectab n tizwiri

Lectab n ufuɣ

– Lectab n ayt lawi

– Lectab n leḥsab

– Lectab n uƹawed n cceriƹa

Tnaƹc n lectab n ttarix nna isawall xef ttarix aqdim n cceƹb n isra’il tarwa n brahim ameddakkwel iƹezzin n sidi rebbi:

Yacuƹ

Imɣarn

Raƹut

– Lectab amzwaru n ṣamu’il

Lectab wis sin n ṣamu’il

– Lectab amzwaru n igeldan

– Lectab wis sin n igeldan

– Lectab amzwaru n lmejriyat

– Lectab wis sin n lmejriyat

– Ƹizra

– Naḥamya

– Astir

Xamsa n lectub n cciƹr d ihelliln:

– Ayyub

Zzabur

Lamtal

– Ljamiƹa

– Tanccatt n tenccadin

Sebƹṭac n lectab n lanbya:

Icaƹya

Irmiya

– Aɣrib n irmiya

– Ḥizqiyal

Danyal

– Hucaƹ

– Yu’il

– Ƹamus

– Ƹubadya

Yunes

– Mixa

– Naḥum

– Ḥabaqquq

– Ṣafanya

– Ḥajji

Zakariya

– Malaxi

Sseɣd i lbarnamej n rradyu s tmaziɣt g lantirnit: « Lanbya d lectab iqeddsen ».

Ferrej lfilm :

Taḍa tujditt (lƹehd ujdid) digs 27 n lectab:

Rebƹa n lectub isawaln xef tudert n lmasiḥ:

– Lectab n matta

– Lectab n marqus

Lectab n luqa

– Lectab n yuḥanna

Lectab nna iteqqisen xef tizwiri n uƹeddul n igrawen (nɣed ijemmuƹen) imasiḥin:

Isekkinn nna gan imazann

Waḥed u ƹacrin n tabratt itellmaden i  imumenn sburzent-ten aha ƹezzant-ten g wammas n timukras nna itekkan ɣifsen tanila n liman nnesen g unna-ten ixtarr ḥma a-ten ibarc:

– Tabratt n ruma

– Tabratt tamzwarut n kurintus

– Tabratt tis snat n kurintus

– Tabratt n ɣalaṭiya

Tabratt n ufsus

Tabratt n filibbi

– Tabratt n kulussi

– Tabratt tamzwarut n tasaluniki

– Tabratt tis snat n tasaluniki

– Tabratt tamzwarut n timutawus

– Tabratt tis snat n timutawus

– Tabratt n tiṭus

– Tabratt n filimun

– Tabratt n iƹibranin

– Tabratt n yeƹqub

– Tabratt tamzwarut n buṭrus

– Tabratt tis snat n buṭrus

– Tabratt tamzwarut n yuḥanna

– Tabratt tis snat n yuḥanna

– Tabratt tis craṭṭ n yuḥanna

– Tabratt n yahuda

Lectab n anurẓem la isawal xef luqt nna-d iddan

– Anurẓem n igenna

Kul lectub n lectab iqeddsen bḍan xef imurn, d imurn bḍan xef llayat ḥma ad iwhen ad yaf benadam aynna-xef yurzzu g lectab.

La-wen tmenna taɣuri iẓill d liman nna itbeddaln tudert nnun s lmasiḥ ntta nna innan: « Maci ɣas s uɣrum a-s itƹic benadam, maca s kul iwaliwen nna-d iteffeɣn zeg imi n rebbi » (Matta 4:4).

Sseɣd i lbaramij n rradyu s tmaziɣt g lantirnit: « Almmed d luṣiyat n lectab iqeddsen (1) » et « Almmed d luṣiyat n lectab iqeddsen (2) ».

Ferrej lfilm :

Mayd igan afukku / afukka?

Afukku ntta adday ifda sidi rebbi benadam imeƹṣi nna yumenn g ddbiḥt n sidna ƹisa nnig n ṣṣalib (ixelleṣ ɣifs s idammen n ufekkak). Rebbi la itfukku unna yumenn g ufekkak nna immuten nnig n ṣṣalib (nɣed isigel) ḥma ad yasi ddnub n ddunit kul. La ittaɣul umumen yarid zeg ddnub nnes s idammen n lmasiḥ inɣall nnig n ṣṣalib (Tabratt n iƹibranin 9:12 ; Anurẓem n igenna 1:5). Xef ufekkak-ad sidna ƹisa a-xef da isawal lectab iqeddsen zeg tizwiri al tingiri.

Sseɣd i lbarnamej n rradyu s tmaziɣt g lantirnit: « Mayd-i ilazmen a-t gex ḥma ad fukkux? ».

Ferrej s lmusiqa xef lmital n ufukku :

Mayd igan nnƹemt n rebbi?

Nnƹemt n rebbi maci ɣas aɣrum d wutci ay-t igan, maca tukki nnes nna ur istahel benadam aha yuca-s-t sidi rebbi s tayri nnes. Tukki-yad la-t yakka rebbi i kul imeƹṣi nna ituben zeg lefƹayl nnes, nttat ayd yakkan afukku i midden (Tabratt n tiṭus  2:11 ; Tabratt n afasus 2:5, 8) aha ittuberrar fabur (Tabratt n ruma 3:24 ; Tabratt n tiṭus 3:7).

Rebbi s tayri nnes d rrḥemt nnes (Yuḥanna 3:16 ; Tabratt n afasus 2:4-5) a-s israḥ benadam zeg leƹqubit nna-d yiwi ɣifs iblis aƹdaw nnes amzwaru. Maca sidi rebbi lamin ayd iga aha iƹdel g leḥcam nnes izeddig ur da itteqbal ddnub. La ittiri benadam maca la icerreh ddnub n benadam.

Aya-d a-xef ilazem ca n yuk ad ixelleṣ ttaman n ddnub g wansa n benadam. Ca n yuk nna urdjin idenben aha iri ad immet g wansa n benadam imeƹṣi.

Allig ur yufi sidi rebbi ca n benadam bla ddnub (Tabratt n ruma 3:23) aha iɣers i uƹelluc nna-g ur illi ca n lƹib ḥma ad ifukku tamkrust nnad iga adam d ḥuwwa’ s lmeƹṣiyt nnesen. Aƹelluc-nna-d la itmettal afekkak n ddunit nna iƹewwel ad-d iddu g luqt nna textaṛ lḥekma n rebbi ḥma ad icemmel afukku nnig n ṣṣalib (nɣed isigel).

Ferrej lqist nna iƹawed sidna ƹisa xef nnƹemt n rebbi:

Matta nttat lmut, aƹdaw-ad nna issexlaƹen midden kul?

Ḍart n mayd ixleq rebbi benadam, isseḥrem ɣifs ad itc zeg lɣellt n texlidjt n tusna n uynna iẓill d uynna ur iẓill, ḥma ad ur immet (Tizwiri 2:17).  Walaynni benadam ixtaṛ i ixf nnes ad itfur rray n iblis aƹdaw nnes aha iƹṣu unna-t ixelqen (Tizwiri 3:6). S lefƹayl-ad benadam issexser lƹalaqa ingras d rebbi yaf-n ixf nnes ibƹed i unna-t ixelqen, ta-d ayd igan lmut tamzwarut (lmut taruḥit) (Tabratt n afasus 2:1).

Zeg luqt-nna lmut tis snat (lmut n ddat) la txeddem g benadam al-t trar ɣer acal amci-nnad inna leḥcam n rebbi : «…iddex-d teffeɣd zeg wacal a ttƹayd ɣer acal» (Tizwiri 3:19). Id lmut tis craṭṭ (ahlac n wabda) ad-d teddu ḍart n wass axatar n leḥcam n rebbi. Walaynni s lemḥibba n rebbi d nnƹemt nnes, ntta ira ad ifukku benadam zeg lmut (Yuḥanna 11:25-26) aha iƹdel yut n lƹalaqa tujditt ingrasen nna ibnan xef lƹemel n sidi rebbi maci xef lefƹayl n benadam.

May da nurzzu?

La nttiri a nnsbayn aha nenƹet i llumt nnex n imaziɣen lquwwa taruḥit n lectab iqeddsen. Amci-d ku yuk zignex ad yili ɣurs rray nnes nna ibnan xef lḥeqq n wawal n rebbi. Iddex s lectab iqeddsen ku yuk ad yiɣiy ad yisin rebbi aha ibnu liman nnes xef lsas iṣḥan. La nttiri ad-awn nɣer ɣer lmasiḥ ḥma a ttili ɣurun yut n lƹalaqa takswatt agids ntta nna innan: « Nekk ayd igan abrid d lḥeqq d tudert. Aggwd yuk ur ittiɣiy ad iddu ɣer ibba (zeƹma rebbi) bla nekkin» (Yuḥanna 14:6).

 

Lazem a nnisin is iblis (ciṭan) la ittisin mezian mimc iƹeddal cigan n iberdan itcabahen abrid n lḥeqq nna ittawin ɣer rebbi (2 kurintus 11:14).

 

Ferrej s lmusiqa:

 

 

 

Matta ntta iblis-ad, aƹdaw n rebbi d midden?

 

Rebbi ixleq cigan n lmalaykat g igenna i lexdemt nnes. Ciṭan ntta ayd igan lmalak axatar nna iqerrben i rebbi. Allig yannay ansa nna-s yuca rebbi aha yaf wul nnes yiri ad yamẓ ansa n rebbi (Iceƹya 14:14), ira ad ingleb xef sidi rebbi nna-t ixelqen.

 

Sidi rebbi g tezdgi nnes ur da itteqbal rray am wa-d. Day iger s iblis ƹla beṛṛa yawi-d agids cigan n lmalaykat nna-t itfurn. Day ig agidsen yuk ujemmuƹ n id iblis iƹeddan nna itƹekkasen lexdemt n rebbi g ddunit kul al ussan nna-d nusa.

 

Allig yannay is-d yiwi agids cigan n lmalaykat zeg igenna, ira ad ig amci-s nnig n wacal s lexliqt n rebbi s umata benadam nna ixleq sidi rebbi xef ssift nnes.

 

Sseɣd i lbarnamej n rradyu s tmaziɣt g lantirnit: « Lmalaykat d iblis ».

May nmes nukni?

Nukni imumenn imaziɣen imasiḥin nna igan nniyt nnesen g rebbi aha twekklen xef wawal nnes nna illan g lectab iqeddsen ḥma ad-ax igewwed g tudert nnex.

 

La nttiri a nntfur sidna ƹisa lmasiḥ aha neg s wawal n linjil. La nttamen is lectab iqeddsen maci am lectub yaḍen macan ntta awal n rebbi ayd iga (2 Timutawus 3:16) nna isawall i midden kul g ddunit, ingrasen imaziɣen.

Pin It on Pinterest